Πώς να σφυρηλατήσετε την προσωπικότητα σας

 

Δρ Ευστράτιος Παπάνης (papanis@papanis.com)

Α. Προσέξτε τους ετεροκαθορισμούς και τις ομάδες, στις οποίες εντάσσεστε

Να φοβάστε τις ομάδες, που για να σας δεχτούν, την προσωπική σας ταυτότητα ζητούν θυσία.

Μα περισσότερο να τρέμετε τους ανθρώπους, που χωρίς περιστροφές, για ελάχιστη αποδοχή είναι διατεθειμένοι να την απολέσουν

Κι εκείνους να προσέχετε, που το χαρακτήρα τους αρνούνται να λειάνουν, με τα υπόλοιπα μέλη για να ταιριάξουν, απόλυτοι και ακραίοι στις συναναστροφές τους. Ανώφελοι, όπως και τα φερέφωνα, που από συμφέρον παίρνουν πάντοτε το σχήμα της ομάδας, που τους εκκολάπτει..

Και όσους δεν αντιλαμβάνονται πότε από τις κοινότητες τους να αποχωρούν έχουν χρέος, παρακαταθήκη αφήνοντας, αν κάτι έχουν προσφέρει. 

Να υποψιάζεστε αυτούς, που συμμαχούν με πρόφαση τους στόχους και τις συλλογικές αξίες, αλλά στο νου τους μόνο έχουν τους μόχθους των άλλων να καπηλευτούν και να παραχαράξουν.

Και ακόμα πιο επιφυλακτικοί προς τις συλλογικότητες, που τις αλλαγές δεν τις αντέχουν, διαρκώς  με πείσμα διατηρώντας τις δυναμικές και καταδικάζοντας κάθε νεωτερισμό ή εναλλακτική ερμηνεία. 

Κι αν νιώσετε πως συμμετέχοντας, η εξέλιξή σας τίθεται σε αναστολή ή παύση, μόνιμα ασχολούμενοι με πλαίσια, διαδικασίες και θεωρίες, αμέσως εγκαταλείψτε, πριν οι λεπτομέρειες την ορμή σας ανακόψουν.

Να παρατηρείτε όχι μόνο τα λόγια του ηγέτη, αλλά τις πράξεις εκείνων, που πίσω του ενεδρεύουν, από τον τίτλο καλυμμένοι του «υπό», του «αντί», του ακολούθου, και τις θελήσεις τους ανέντιμα και ύπουλα προωθώντας. 

Εξοβελίστε τους δειλούς, που στη συντήρηση στην άρνηση και στη δεοντολογία την αχρηστία τους αποκρύπτουν. Κι όσους με λόγια και ιαχές ευαγγελίζονται ανυπόστατους αγώνες, πρώτοι προδίδοντας τα ιδεώδη. Με κατηγορίες και κατάρες τους αδικημένους θα παριστάνουν.

Και τέλος σημασία μη δίνετε σε ομάδες που τους σκοπούς με ακραίο τρόπο επιχειρούν στην κοινωνία να επιβάλλουν. Με οίηση, φωνές και ταραχή στο φόβο βασισμένες, στην ενοχή ή στην φρούδα ελπίδα. 

Β.Οι ειρκτές των αδυνάμων 

Γραπωνόμαστε από τη ζωή σα να είναι εμμονή.

Ασφυκτικά με συνήθειες την περιφράζουμε, όπως ο γεωργός το χωράφι με ξερόκλαδα κι αγκάθια.

Απαραβίαστη πιστεύοντας πως με αυτές τις φενάκες γίνεται από τ´αγρίμια και τους διώκτες των ελπίδων.

Επαναλήψεις καθημερινές σα μαίανδροι, -ίδιοι δρόμοι, ίδια πρόσωπα, κληροδοτημένες έξεις και αξίες.

Ιδέες αναλώσιμες και αστόχαστες, που τάζουν στην ασφάλεια και στη νηνεμία.

Ιεροτελεστίες εφευρίσκουμε, το άγχος και την αγωνία που θα κατασιγάσουν.

Οι νοητικοί μας χάρτες έγιναν στερεότυπα κι αυτά προκαταλήψεις, ιδεοληψία κι αδικία.

Με οργάνωση, νόμους, ιεραρχίες και θεσμούς περιχαρακωνόμαστε, επίφαση σταθερότητας σε κάθε αβέβαιο περιβάλλον.

Και μέσα εκεί στη φυλακή της ελευθερίας της ψευδεπίγραφης κλείνουμε με φροντίδες όσους αγαπάμε και εκείνους που πασχίζουμε, για να μας αγαπήσουν.

Γιατί συντροφικότητα ονομάζουμε να μπορείς να αγαπήσεις τις ειρκτές του άλλου.

Πεισματικά κοιτάμε οιωνούς και σήματα, τίποτε απειλητικό στους εφησυχασμούς μας μην προμηνύσουν.

Μην την τάξη διασαλεύσουν και τη μακαριότητα και οι χρησμοί στη χιλιοειπωμένη ιστορία μας δε συνηγορήσουν.

Κι αν κάτι στο καταληπτό και το αφομοιωμένο αντιτίθεται, με σοφιστείες και επιχειρήματα προκατασκευασμένα αντιδρούμε.

Οι αφορισμοί και οι δοξασίες μας τον ίδιο εαυτό οικοδομούν αιώνες τώρα: Με παρελθόν και μοίρα γραμμική, διαχειρίσιμη, όπως η αιτιότητα και η αυταπάτη μας επιτάσσει.

Ένα εγώ απαράλλακτο, προβλέψιμο, σαν άθλιες οικίες, που λαμπιόνια γιορτινά στολίστηκε σε προάστιο αριστοκρατικό να μοιάσει.

Ζούμε τη ζωή σα να μην τελειώνει σε γκρεμούς και άβυσσο.

Θεόρατα τα ασήμαντα πράγματα γίνονται, αγχόνες, που την ιμερτή μια πορεία συσκοτίζουν.

Μέριμνες, διαδικασίες αδιαπραγμάτευτες, σαν κύματα το χρόνο μας αυλακώνουν. Στάσιμοι νομίζουμε πως ταξιδεύουμε, παλεύοντας τις λεπτομέρειες της μέρας. Με χάρτες ξεθωριασμένους και απομαγνητισμένα αζιμούθια βαλτώδεις ωκεανούς με έπαρση κατακτούμε.

Υφαίνουμε τις αγάπες μας σαν αράχνης ιστούς, διάτρητους από τα πτώματα που μέσα τους ξεψύχησαν.

Γιατί κάθε ηδονή είναι άνθος κλεμμένο απ´τον Παράδεισο με προπατορικές κατάρες ποτισμένο.

Γ. Απρόσμενος Γολγοθάς 

Όλοι, έρχεται η στιγμή, που δίχως να το καταλάβουμε, έκπληκτοι κι απροετοίμαστοι, αρχίζουμε να παραπαίουμε προς τον απρόσμενο Γολγοθά μας, δίχως κανένα Πραιτώριο ή Καϊάφας να τον προοιωνίζει.
Μα δεν ακούσαμε ποτέ την ετυμηγορία ή τις κατασκευασμένες συκοφαντίες.
Πότε σταθήκαμε ενώπιον του ηγεμόνος, και ποιος απεκδύθηκε της ευθύνης του αίματος μας;
Πού ήταν οι αρχιερείς, που μας ονείδισαν, και ποιοι όχλοι αντάλλαξαν τη ζωή μας με άλλον δεσμώτη;
Γιατί με τα φραγγέλια μας μαστιγώνουν στην αυλή, αφού ποτέ δεν προσποιηθήκαμε πως ήμασταν ήρωες, σωτήρες, ενάντιοι ή επαναστάτες;
Πώς για την ήσυχη, ασήμαντη περπατησιά μας, για τα μικρά, ανεπαίσθητα έργα μας θα συρθούμε προς τον τόπο του μαρτυρίου, φορώντας την κόκκινη χλαμύδα του λυτρωτή και την μοίρα ενός μεσσία;
Δεν είναι τα έργα σου, που σε σπρώχνουν στον τόπο των κρανίων ούτε οι προθέσεις και οι μεγαλοστομίες.
Ούτε καν τα όνειρα δεν είναι ο λόγος, που σε διαπομπεύουν.
Είναι η οδός, το πέρασμα, το απαρέγκλιτο μονοπάτι, που σε οδηγεί εκεί, στο όξος το μετά χολής μεμιγμένον, στα καρφιά, στα ματωμένα χέρια, στην ανάσταση.
Κι αν μπορούσες να διαβάσεις την αιτία την γραμμένη πάνω από το σταυρό σου θα ήξερες πως υποφέρεις, γιατί άνθρωπος γίνεται μόνο εκείνος, που το Θεό συντροφεύει στον πόνο του

Δ. Ενισχύοντας την προσωπικότητα

1. Αποδεχτείτε τις αρετές και τις αδυναμίες σας. Μάθετε να αγαπάτε και να σέβεστε τον εαυτό σας, αναπτύξετε την αυτοπεποίθηση, δίνοντας έμφαση στο αξιακό σας σύστημα και στις ικανότητες. Υπευθυνότητα, έλεγχος των καταστάσεων, αξιοποίηση των κοινωνικών πόρων, πρόβλεψη των αποτελεσμάτων μερικά από τα συστατικά της αυτοεκτίμησης. 

2. Στην κορυφή της ενδυνάμωσης απαραίτητο να υπάρχουν τα οράματα, το πάθος και οι ευκρινείς στόχοι, χωρίς να παραγνωρίζεται η σημασία των διαδικασιών και η συμβολή των υποστηρικτικών δικτύων, που οδηγούν στην υλοποίηση τους. 

Ομως οι ιδεολογίες, οι κοσμοθεωρίες και οι μεγαλοφυείς πράξεις, χαρακτηρίζονται ως τέτοιες εκ των υστέρων, μόνο εφόσον έχουν οδηγήσει σε νικητήρια αποτελέσματα. Ειδάλλως, αποκαλούνται πλάνες και στρατηγικά λάθη: Ο χαρισματικός ηγέτης γνωρίσει πως είναι τέκνο της συγκυρίας,  των περιστάσεων και του πεπρωμένου. 

Απόρροια των παραπάνω είναι η ευελιξία, η εμμονή του ισχυρού να εξετάζει σφαιρικά τα δεδομένα, να μην καθηλώνεται σε δοκιμασμένες πρακτικές, να μην επαναπαύεται με τα τεκμηριωμένα, αλλά να επιχειρεί μη φοβούμενος το άγνωστο και το ομιχλώδες. Τα πάντα γι’ αυτόν είναι μέσα στο παιχνίδι. Η ίδια η ζωή είναι ένα πεδίο για μεγάλα όνειρα που επιτυγχάνονται με μικρούς πόρους.

Ο ιδεατός τύπος προσωπικότητας εμφορείται από ιδανικά, αλλά παράλληλα είναι ρεαλιστικά αισιόδοξος. Δεν παρασύρεται εύκολα από την επιτυχία, αλλά συνεχίζει να ατενίζει το μέλλον ως μια χρονική περίοδο ευφορίας και όχι ως μια λαίλαπα, που καταφθάνει.

Η αυτοεκτίμησή του δεν είναι περιστασιακή, δεν καταποντίζεται από την αστοχία ούτε εξακοντίζεται με τη νίκη. Αντίθετα, παραμένει σταθερή, επειδή αναπληρώνει τις πιθανές μειονεξίες σε κάποιους τομείς με την ακλόνητη δύναμή του σε άλλους.

Τα λάθη του ευκαιρία για μάθηση κι όχι ήττα. Η εκπαίδευση, τροποποίηση της συμπεριφοράς. Δεν μεμψιμοιρεί και δεν μεταθέτει τις ευθύνες. Δεν αποδίδει την αποτυχία σε εξωγενείς παράγοντες. Σκληρός με τον εαυτό του χρεώνεται την κακή εξέλιξη, αλλά και επαναλαμβάνει τα σφάλματα, γνωρίζοντας πια το τίμημα τους. 

Οι μεγάλοι άνδρες ή γυναίκες εμπιστεύονται την ενόραση, την πνευματική εκείνη ιδιότητα, που ερμηνεύει την πραγματικότητα όχι αποκλειστικά με την λογική, αλλά με το συναίσθημα, τη μεταφυσική, ακόμα και και το παράλογο. Βασίζονται σε εσωτερικές φωνές και αναδομούν τα δεδομένα με τέτοιο τρόπο, που να αποκτούν  

3. Οι ηγέτες υιοθετούν διαφορετικά κάθε φορά στυλ, γεγονός που κατοπτρίζει την πολυπλοκότητα του χαρακτήρα τους. Άλλοτε δημοκρατικοί, ψάχνουν για συνοδοιπόρους και συνεργάτες κι άλλοτε αυταρχικοί, ξεριζώνουν όλους εκείνους που διαιωνίζουν το πρόβλημα, χωρίς να αποτελούν λύση του. 

Βίαιοι προς τους κόλακες, αλλά μεγαλόθυμοι προς τους αδύναμους, τους αρέσει να περιστοιχίζονται από ανθρώπους αυθεντικούς, απλούς και ειλικρινείς. 

4.Να ξέρετε ότι θα αργά ή γρήγορα θα προδοθείτε, ότι οι σύντροφοι θα λιποψυχήσουν στην πιο δύσκολη ώρα, αλλά θα προχωράτε ακόμα και μόνοι σας. Πιστέψτε  στο στόχο σας με ορμή, περίσκεψη και σταθερότητα . Αυτό είναι το πιο κοινό χαρακτηριστικό, όλων όσων έγιναν διαμορφωτές γνώμης και εμπνευστές

5.Γίνετε άνθρωπος προσανατολισμένος στο έργο, στις πράξεις. Η προσπάθειές σας να είναι εστιασμένες στην επίλυση προβλημάτων κι όχι στην αμετροέπεια και στο δισταγμό. 

6. Μάθετε να αντιμετωπίζετε τις δυσκολίες και τις αποτυχίες με αντοχή και αποφασιστικότητα. Κατανοήστε ότι οι αντίξοες συνθήκες και οι αποτυχίες είναι μέρος της ζωής και μπορούν να σας ενισχύσουν και να σας κάνουν πιο ανθεκτικούς.

7. Επενδύστε στην αυτογνωσία: Γνωρίστε τον εαυτό σας και ανακαλύψτε τις προτιμήσεις, τις αξίες και τα όριά σας. Αυτή η αυτογνωσία θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε καλύτερα τον εαυτό σας και να πάρετε αποφάσεις που συμβαδίζουν με τις προσωπικές σας ανάγκες και επιθυμίες.

8.  Μην εγκαταλείπετε την προσωπική σας ανάπτυξη: Επιδιώξτε να μάθετε και να αναπτύξετε συνεχώς. Διαβάστε βιβλία, παρακολουθήστε σεμινάρια, ακολουθήστε μαθήματα ή συμμετέχετε σε ομάδες συζήτησης για να επεκτείνετε τις γνώσεις και τις δεξιότητές σας.

9. Ανακαλύψτε την ευαισθησία σας: Παραμείνετε  ανοιχτοί στις ανάγκες και τα συναισθήματα των άλλων. Εκδηλώστε ενδιαφέρον και συμπόνια για τους γύρω σας και βοηθήστε τους όποτε μπορείτε. Αυτή η ευαισθησία θα σας βοηθήσει να δημιουργήσετε θετικές σχέσεις και να ενισχύσετε την προσωπική σας επίδραση.

10. Μάθετε να επικοινωνείτε αποτελεσματικά με τους άλλους. Βελτιώστε τις δεξιότητές σας στην ακρόαση, την έκφραση και την αντίδραση, προκειμένου να μπορείτε να επικοινωνείτε με σαφήνεια και αποτελεσματικότητα.

11. Αναζητήστε την ισορροπία: Προσπαθήστε να βρείτε το μέτρο μεταξύ της προσωπικής και επαγγελματικής σας ζωής. Διατηρήσετε σταθερό πρόγραμμα, προσέχετε την υγεία σας, αφιερώνετε χρόνο στην οικογένεια και τους φίλους σας και αναζητήστε δραστηριότητες που σας φέρνουν χαρά και ικανοποίηση.

12. Εξασκηθείτε ώστε να γίνετε αποδοτικοί Μάθετε να οργανώνετε τον χρόνο και τους πόρους σας με έξυπνο τρόπο. Αναγνωρίστε τις προτεραιότητές σας, εφαρμόστε τεχνικές διαχείρισης του χρόνου και αποφύγετε την περίτεχνη περιτύλιξη για να είστε πιο αποδοτικοί στην καθημερινή σας ζωή.

13. Αναπτύξτε την ευελιξία: Μάθετε να προσαρμόζεστε σε νέες καταστάσεις και αντιμετωπίζετε τις αλλαγές με ευελιξία. Αναπτύξτε την ικανότητά σας να αντιμετωπίζετε τις προκλήσεις με ανοιχτό μυαλό και αποφασιστικότητα.

14. Εκείνος που έχει δυνατή προσωπικότητα ονειρεύεται συχνά, χωρίς αυτό να γίνεται παραλήρημα, φαντασιώνεται την επίτευξη του σκοπού και συναναστρέφεται με άτομα, που διάγουν τη ζωή, που και ο ίδιος θέλει να διαμορφώσει.

Μα η πραγματική δύναμή του χαρισματικού αυτού τύπου κρύβεται στην ικανότητά του να ενώνει, να αποτελεί το διασυνδετικό κρίκο, το σημείο αναφοράς, να εμπνέει και να δίνει κίνητρα και παραδείγματα για αλλαγή. 

Δεν τον τρομάζει η διαφορετικότητα και η ποικιλομορφία των απόψεων και των εμπειριών, επειδή προσπαθεί κάθε στιγμή να εντοπίσει ομοιότητες σε διαφορετικούς χαρακτήρες , Γιατί πάντοτε η πεμπτουσία της ηγεσίας ήταν η θέληση των ανθρώπων να ενωθούν για έναν κοινό σκοπό.

15. Φυσικά, επιδιώκει να είναι άριστος σε αυτό, με το οποίο καταπιάνεται, δεξιότητα, όμως, που αποκτά με την τριβή και τη σκληρή δουλειά. Εργάζεται περισσότερο από τους υπόλοιπους -δεν υπάρχουν γι’ αυτόν διακοπές, ώρες γραφείου, άδειες-, μεριμνά, προλαμβάνει, οργανώνει, σχεδιάζει. Παρόλα αυτά, ενθουσιάζεται, ορμά, αφήνεται στις παροτρύνσεις, που του υπαγορεύουν να προχωρήσει,

16. Το μυστικό του κρύβεται στη συγκέντρωση και στην εστίαση της προσοχής. Ο ανθρώπινος  εγκέφαλός, εξάλλου δεν είναι ικανός για πολύ διεργασίες, δεν διαχειρίζεται εύκολα την πολυδιάσπαση, την παράλληλη εκτέλεση διαδικασιών. Αφοσιώνεται, επομένως σε ένα στόχο, όπου κι αν βρίσκεται, και ξέρει να αγνοεί τα ερεθίσματα, που θα τον αποσπάσουν από το πνευματικό αυτό έργο.