Οι συμπλεγματικοί δυνάστες της καθημερινότητας

 

 


Οι συμπλεγματικοί δυνάστες της καθημερινότητας 

Δρ Ευστράτιος Παπάνης

Η πάροδος των χρόνων και των καιρών οι εμπειρίες αναδεικνύουν την ανάγκη, εμβαθύνουν τη σοφία,υπερασπίζονται την πολυτέλεια για ποιοτική αναβάθμιση των σχέσεων και για επανακαθορισμό των ερμηνειών περί κοινωνικότητας. Αυτή η μεταστροφή άλλες φορές συνδέεται με την έλλειψη ανοχής απέναντι σε κάθε τι τοξικό και άλλοτε συσχετίζεται με τη βαθιά συνειδητοποίηση της γραφικότητας των ανθρωπίνων, με την παρωδία των εφήμερων και την υποκρισία της σοβαροφάνειας.

Τα φίλτρα των συναναστροφών γίνονται εκλεκτικότερα, τα κριτήρια της επικοινωνίας καθίστανται πιο απαιτητικά, οι διαθέσεις για ελιτισμό στις αλληλεπιδράσεις παρουσιάζονται ως ανελαστικότερες και η επιθυμία για σεβασμό είναι μη διαπραγματεύσιμη. Η ύπαρξη αρχίζει να ποθεί τα ουσιαστικά, να γαληνεύει με τα βαθύτερα και η προσοχή της μετατοπίζεται από τα επιδερμικά, στης ψυχής τους λεπτεπίλεπτους λαβυρίνθους.

Έχοντας συνδιαλλαγεί ο εξελισσόμενος άνθρωπος με όλες τις αποχρώσεις των χαρακτήρων και διαθέτοντας στη φαρέτρα του την απαραίτητη κρίση, τη σύνεση όσων δεν επιτεύχθηκαν, την ηδεία κούραση της δημιουργικότητας, την επιβράβευση των επιλογών, η κατανόηση των κινήτρων κάποιου δεν επαρκεί, για να δικαιολογήσει αρνητικές συμπεριφορές, ιδιοτροπίες, στρυφνές διαθέσεις, ακραίες τοποθετήσεις, ψέματα, επικρίσεις, αχαριστία, έπαρση, φιλαυτία, απειλές, εκβιασμούς, σαρκασμό, χειρισμούς και άλλες θυματοποιητικές συμπεριφορές.

Καθώς η αυτοπεποίθηση σας ως αναπτυσσόμενου ατόμου εδραιώνεται και οι ικανότητες του δοκιμάζονται στα πεδία του καθημερινού αγώνα, οι προβλέψεις του γίνονται ολοένα και πιο εύστοχες, οι γνωστικοί του χάρτες πιο παραστατικοί, οι πειραματισμοί χάνουν την πρώτη έξαψη και το αξιακό του σύστημα βρίθει επιχειρηματολογίας.

Είναι ακριβώς το βάπτισμα στη ζωή και η αυταπόδεικτη σπουδαιότητα της ανθρώπινης αξιοπρέπειας εκείνοι οι απαράβατοι κανόνες, που σας προφυλάσσουν από κάθε σφετεριστή της προσωπικότητας και σας δίνουν το δικαίωμα είτε να τον αγνοήσετε είτε να τον πολεμήσετε είτε να τον εκθέσετε στον αδιάλλακτο πολλές φορές κοινωνικό έλεγχο.

Τότε είναι, που η υπομονή σας εξανίσταται, η καρτερία σας βρυχάται, ενώ η παραμικρή καπηλεία της εύνοιας, η εκμετάλλευση της καλοσύνης, η παραχάραξη των προθέσεων, η παραβίαση των ορίων και ο θρυμματισμός της αντοχής σας δύσκολα συγχωρούνται. Διανύετε μια περίοδο που γνωρίζετε καλά τι θέλετε και τι απορρίπτετε.

Η τριβή με την καθημερινότητα σας έχει καταδείξει πότε επιβάλλεται διπλωματικός συμβιβασμός και πότε η έκπτωση της θέλησης εκλαμβάνεται ως αδυναμία και παραβίαση του εσωτερικού συστήματος αξιών.

Ο χρόνος και η πείρα σας αποκαλύπτει, όμως, πως οι κάθε μορφής τυραννίες δεν αντανακλούν μόνο τη στρέβλωση των πολιτικών συστημάτων, τη διαφθορά των ισχυρών, την απληστία των κρατών, την ταξική πάλη, την ανισοκατανομή των πόρων, τους αποκλεισμούς και τη μεγαλομανία των ηγετών. Οι πόλεμοι και οι συγκρούσεις δεν είναι μόνο κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά φαινόμενα. Η ιστορία δεν είναι απρόσωπη.

Πίσω από κάθε βιαιότητα και από κάθε παραβίαση των δικαιωμάτων κρύβονται χαμερπείς άνθρωποι. Ανάμεσα σε αυτούς και οι μικροί, ασήμαντοι, συμπλεγματικοί, επηρμένοι και δόλιοι καταπατητές της καθημερινότητας, που η ανοχή, η αδράνεια, η αποποίηση ευθύνης και η αφέλεια των πολλών τους ανέδειξε σε καίριες θέσεις.

Η εμβρίθεια, που σας απονέμει ως αντίβαρο στη βιολογική φθίση η ηλικία, περιλαμβάνει και την ικανότητα αναγνώρισης και απομόνωσης όλων των ποταπών και γλοιωδών δικτατορίσκων, που κατακλύζουν τη ζωή και τη νηνεμία των σχέσεων.

Η συνείδηση σας μπορεί σχεδόν ενστικτωδώς να διακρίνει, για παράδειγμα, όσους στην ανεπιτυχή τους προσπάθεια να καλύψουν την ασημαντότητά τους μπορεί να διαφεντεύουν αντιδεοντολογικά ένα πανεπιστήμιο ή να προκαλούν ασφυξία στον εργασιακό σας χώρο, να χειραγωγούν με συκοφαντίες μια εφημερίδα, να καλύπτονται πίσω από τη βουλευτική ασυλία, να ερμηνεύουν εσκεμμένα και κατά το δοκούν θεσμούς, να καταστρατηγούν τη δημοκρατία, να κακοποιούν σεξουαλικά, να φιμώνουν τη γνώμη, να ποδηγετούν τα συναισθήματα, να μετατρέπονται σε τυχοδιώκτες της αναγνώρισης και σε επαίτες της επιρροής. Εκείνους, που επικαλούνται ως δήθεν διακριτικό τους την εφαρμογή των νόμων, ενώ δεν διαφέρουν από τους πλέον κατάπτυστους λωποδύτες.

Κοινό χαρακτηριστικό των καταπιεστών της καθημερινότητας η ψευδαίσθηση τους πως είναι άτρωτοι από τα βέλη του αντίλογου, αθάνατοι ως προς τη μεγαλοπρέπεια των έργων τους, αΐδιοι και κραταιοί, αλάθητοι, διηνεκείς και απυρόβλητοι. Η λατρεία της εξουσίας ως επιρροής και απόδειξης ισχύος ακροβατεί στα όρια της ψυχοπαθολογίας και της παρέκκλισης: Η περιβολή της δύναμης επισκιάζει την ανικανότητα, την ανεπάρκεια, τα συμπλέγματα και τις διαταραχές τους.

Η παθολογική ανασφάλεια και τα διαταραγμένα βιώματα τους λαμβάνουν χαμαιλεοντικές διαστάσεις, καθώς μετασχηματίζονται σε οργή, επιθετικότητα, αμυντική αυτοεκτίμηση, ψευδεπίγραφη ηθική, άκαμπτες πεποιθήσεις, κολακεία, απλοϊκές στερεοτυπίες, επίκριση, ρατσισμό, ειρωνεία, εγωισμό, προκαταλήψεις, σεξουαλική διαστροφή, σαδισμό και αήθεια.

Υπάρχουν, επίσης, κάποιοι καπηλευτές των ιδιοτήτων τους και παραχαράκτες των αδυναμιών τους, που δε διστάζουν να επικαλεστούν νόσημα, αναπηρία, μειονεξία ή κακοδαιμονία, για να κερδίσουν θέσεις, να εκλεγούν σε αξιώματα, να πείσουν ότι εξαιτίας των κοινωνικών ανισοτήτων που υφίσταται η ομάδα τους, οι ίδιοι πρέπει να τις εξαργυρώσουν με εύνοια και ειδική μεταχείριση.
Έτσι γίνονται προϊστάμενοι, βουλευτές, δημοσιογράφοι, τιμητές των πάντων, επηρμένοι, σιχαμεροί και σφουγγοκωλάριοι, λαοπλάνοι, που τίποτα ουσιαστικό δεν προσφέρουν στα ευάλωτα τμήματα του πληθυσμού, επειδή ακριβώς επιθυμούν τη διαιώνιση της αδικίας, για να κερδίζουν από αυτή, ως επαγγελματίες αδύναμοι.
Αγνοούν, όμως, ότι οι πραγματικά αναξιοπαθούντες έχουν τόσο βαθιά υπερηφάνεια και αυτοσεβασμό, που διεκδικούν όσα τους αναλογούν, χωρίς ποτέ υποκριτικά και ανέντιμα να εκμεταλλεύονται ή να διαλαλούν την πραμάτεια των παθών τους στα πανηγύρια των αφελών ακολούθων τους.
Όμως η τιμή είναι έννοια άγνωστη στους υπόδουλους της κολακείας και των συμφερόντων.

Οι άνθρωποι αυτοί θάλλουν εξαιτίας της αμάθειας, της ανοχής, της εσωστρέφειας, της έλλειψης αλληλεγγύης, του ατομισμού, της αδιαφορίας, της αφέλειας και της άγνοιας των θυμάτων τους. Ριζώνουν παρασιτικά δίπλα σας, παίρνουν τη μορφή σας, χαϊδεύουν τα παιδιά σας, διασκεδάζουν με τα τραγούδια σας, προσποιούνται πως σας μοιάζουν. Εξαπλώνονται σαν αγριόχορτα καταπνίγοντας κάθε συγκατάβαση.

Ξεριζώστε τους σήμερα κιόλας από τη ζωή και τις θέσεις που έχουν αναρριχηθεί καταχρηστικά και ύπουλα



Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

60 Άρθρα Ψυχολογίας στο LinkedIn

Τραύμα και ενοχή

Το μερτικό του πόνου